Stadsdebat AiREAS

Verslagje van het AiREAS stadsdebat over luchtkwaliteit en volksgezondheid van 11 juli in het Parktheater te Eindhoven, ter gelegenheid van het 5 jarige bestaan van dit samenwerkingsverband.

Zo werkt AiREAS

Waarom? Het stadsdebat op zichzelf is een momentopname waarin een ieder die interesse heeft in het onderwerp kennis kan komen halen en de eigen inzichten of vragen in kan brengen in de aanwezige expertise. Het is vooral een samenkomst waarbij de grote abstractie van “gezondheid” en diversiteit van aandachtspunten leidt tot enige oppervlakkigheid en uitwisseling van meningen. Maar dat is niet het punt. De werkelijke essentie zijn er drie:

1. Het vernieuwende uitgangspunt. AiREAS positioneert zich in het menselijke kernwaarden gedreven maatschappijmodel van Sustainocratie. Daarin gaat het niet om politieke of economische relevantie maar om innovatie vanuit natuurlijke kernwaarden zoals gezondheid, veiligheid, samenredzaamheid, zelfbewustzijn en invulling van basisbehoeften (zoals gezond eten, drinken en ademhalen). De uitvoering ervan werkt vanuit het dynamisch clusteren rond multidisciplinair, gemeenschappelijk gedragen verantwoordelijkheden en prioriteiten. Het publiekelijk delen van de opgedane ervaringen is essentieel om zowel commitment als resultaat te tonen.
2. Het multidisciplinaire commitment. Het feit dat regionale overheid bestuurders, innovatieve ondernemers, betrokken burgers, social ge-engageerde wetenschappers allemaal samen hun commitment tonen voor de ontwikkeling van deze kernwaarden moet een uitnodiging zijn voor alle mensen die twijfelden of dit wel mogelijk was, of men er in mee wilde gaan. Ook voor de betrokkenen is het niet altijd even gemakkelijk daar we vaak nog in een wereld leven waarin Sustainocratie en Geld-gedreven/afhankelijke democratische mandaat hiërarchie naast elkaar staan en vaak een spanningsveld beleven. Vanuit het ene systeem een commitment tonen naar het andere is moedig en overtuigend van het evolutionaire karakter van waar we mee bezig zijn.
3. Samen de continuïteit aangeven. Los van het feit dat het dynamisch clusteren een onvoorspelbaar proces is dat rondom prioriteiten en inzet van gedreven mensen en instanties zich voltrekt, is de erkenning van de waarde van het proces, het uitvergroten ervan en de continuïteit gezamenlijk weergeven, van groot belang voor de vele mensen en instanties die meekijken en overwegen om ook mee te doen of zelf initiatief te nemen.

Het programma:

Wat hebben we geleerd?

De opening werd gedaan door initiatiefnemer van de Stad van Morgen, Jean-Paul Close, van waaruit AiREAS in de loop van 2010 is ontstaan en in 2011 formeel is opgericht door Close samen met Marco van Lochem, als waarden-gedreven cocreatie voor gezondheid en luchtkwaliteit. Jean-Paul begint met de eerste levensbehoefte van de mens. In tegenstelling tot de algemeen aanvaardde basisbehoeften is wetenschappelijk aangetoond dat mentale gezondheid een eerste vereiste is. Deze wordt namelijk veroorzaakt en in stand gehouden door de sociale waarden-gedreven interactie tussen mensen. Hij legt een verband tussen het gezinsleven en de maatschappelijke evolutie volgens Sustainocratie.

Onze mentale gezondheid komt voort uit sociale menselijke relaties

AiREAS is daarop gebaseerd waardoor de samenwerking niet alleen bijdraagt aan de inzichten op gebied van luchtkwaliteit en volksgezondheid maar ook het mentale vermogen van de regio om hiermee samen om te gaan. Zo maakt de regio haar 2011 status van slimste van de hele wereld waar. Het gaat niet om de hoeveelheid patenten maar de manier waarop we innovatief samen kennis toepassen op de leefbaarheid van onze leefomgeving, de kwaliteit van ons leven en het samen nemen van verantwoordelijkheid.

Het AiREAS filmpje:
Dit filmpje toont in het kort de onderzoeken die AiREAS samen met de stad Eindhoven heeft uitgevoerd.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=Xmv0vPq02bM]

De inzichten:
De presentaties van de verschillende deskundigen zullen binnenkort ook via deze blog worden getoond door middel van het videomateriaal dat is opgenomen. Even kort maar krachtig:

• Rene Otjes, 36 jaar deskundige in ECN, in het ontwikkelen van meetapparatuur voor luchtkwaliteit metingen. Hij toont ons inzichten die een combinatie vertonen van normale vervuilingspatronen (verkeerspieken) en verrassende meetresultaten, zoals het ultrafijnstofpatroon in de weekeinden dat niet te relateren blijkt aan verkeer. Wat dan wel?
• Eric de Groot, zelfstandig ondernemer, arts en epidemioloog, ruim 30 jaar wereldwijd deskundig in het onderzoeken van de relatie tussen luchtvervuiling en effecten op ons hart en vaat systeem. Hij toont ons de resultaten van metingen van de vaatwand en stress indicatoren van verschillende bevolkingsgroepen waarbij ook geconstateerd wordt dat lichamelijke problemen omkeerbaar zijn door aanpassingen in levensstijl.

Hart en vaat onderzoek in relatie tot levensstijl en luchtkwaliteit

• John Schmeitz, zelfstandig ondernemer in het raakvlak tussen de mens en ICT. John presenteert het integratieproject van luchtmetingen met verkeersmanagement. Los van de complexiteit van de technologie vraagt John zich af aan welke kwaliteit de datacollectie en interpretatie moet voldoen om mensen in de stad dynamisch aan te sturen. Verder lijkt het AiREAS verstandig om dit systeem van niveau 2 (geïntegreerde oplossingen) naar niveau 4 (participatie) te tillen zodat we mensen kunnen prikkelen door hun mobiliteitskeuze te bepalen voordat men op pad gaat in plaats van hen te confronteren met rode stoplichten als men onderweg is.
• Rustem Demir, onderwijs deskundige in Stichting Bij de Tijd. Hij praat over de toepassing van Participatief Leren in AiREAS in het uitwisselingsproject met Turkije. Zijn ervaring stelt dat deze vorm van leren veel effectiever is voor de nog redelijk onbevooroordeelde jongeren die een toekomst op moeten bouwen in een tijd vol onzekerheden. Juist de menselijke kernwaarden geven dan houvast.
• Marco van Lochem, specialist in complexe Internet of Things systemen, zelfstandig ondernemer en mede oprichter van AiREAS. Hij is, na aanleiding van de VINCI Europese innovatie award vorig jaar, een beeld gaan vormen van de complexiteit van een vliegveld als Eindhoven als we niet het reizen of de economie centraal stellen maar de mens. Het spanningsveld tussen alle belangen is enorm maar kan AiREAS daarin innovatieve vooruitgang boeken de komende jaren?
• Jean-Paul Close, is in AiREAS vooral actief, naast de rol van initiatiefnemer en voorzitter, in het onderzoeken van menselijk gedrag in de vorm van participatie en motivatie. Hij vertelt over het rugzakproject en het verschil in kijk op zaken als we de algehele landelijke of internationale vervuilingspatronen nemen als uitgangspunt of onze individuele blootstelling aan vervuiling die het meest blijkt voort te komen uit onze levensstijl (eigen keuzes) en cultuur (de manier van leven als gemeenschap die we samen “normaal” vinden).

Als je kijkt vanuit het perspectief van eigen blootstelling dan verandert de werkelijkheid enorm.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=2sURTT33kLI]

Met dit leuke filmpje werd aangetoond dat “zich zorgen maken” niet veel zin heeft. Wat heeft wel zin is het stukje dat als je een probleem op kunt lossen je er ook aan kunt werken. Volgens de presentatie van Jean-Paul kunnen we zelf en samen juist heel veel.

De open discussie
Onder het bezielde avondvoorzitterschap van Michael Dawkins (Duurzaam Brabant) bestond het panel van experts uit de sprekers uit de eerste ronde aangevuld met de Eindhovense wethouder Mary-Ann Schreurs en de provinciale gedeputeerde Johan van den Hout. Deze twee bestuurders kregen de gelegenheid om als eerste te reflecteren over wat er geleerd is en hoe zij er zelf tegenaan kijken. Kort en bondig want straks is het via video beschikbaar:

• Mary-Ann Schreurs is als wethouder betrokken bij het eerste uur van AiREAS Eindhoven. Zij stelt dat de overheid slechts een instrument is dat ter beschikking staat van de bevolking en we samen veel meer kunnen bereiken dan ieder voor zich. Zij ziet in AiREAS dan ook een grote en bewezen toegevoegde waarde waarin de constante onderlinge uitwisseling van expertise tussen burgers, wetenschappers, ondernemers en ambtenaren leidt tot robuuste onderbouwing van inzichten en innovatieve initiatieven.
• Johan van den Hout is als huidige gedeputeerde wat later betrokken geraakt maar maakt duidelijk dat de provincie ook al vanaf het eerste uur meedoet. Hij geeft aan dat het wel duidelijk is dat zo’n meetnetwerk als AiREAS veel breder moet worden uitgerold in heel Brabant. Verder is men nog zoekende naar waar men juist het zwaartepunt in maatschappelijke investeringen moet leggen. “Moeten we 100 miljoen steken in elektrische mobiliteit en zelf rijdende auto’s of in bewustwording en sociale innovatie?”

Michael  betrekt de aanwezigen in de uitwisseling van gedachten. Alle traditionele vraagstukken kwamen aan bod, zoals mobiliteit rondom Eindhoven, gas of houtkachels, het effect van het vliegveld op de stad, meer doen met data, de kennis van AiREAS naar de wijken brengen, de verrassing dat we zoveel binnenshuis aan vervuiling veroorzaken en vasthouden, enz. Hierin schroomde men niet om de verscheidenheid aan meningen te delen en uitdagend te zijn in de bestaande spanningsvelden.

Afsluiting

Jean-Paul dankt Michael voor zijn inzet en de aanwezigen dat ze hun avond hebben geïnvesteerd. Uiteindelijk zien we in dat we zelf veel meer kunnen doen aan onze gezondheid en blootstelling aan luchtvervuiling als we verantwoordelijkheid nemen en niet afwachten tot iemand anders het doet. Wanneer dingen te complex worden en we het samen moeten doen met de juiste argumentatie dan is AiREAS de juiste plek om het neer te leggen als potentieel dynamisch cluster traject van idee tot multidisciplinair project.

Wordt vervolgt…..samen. Bijvoorbeeld tijdens de borrel die de avond afsloot.

AiREAS heeft geen personeel, geen contracten, alleen partners, projecten en commitment. Iedereen kan meedoen en de aanzet geven voor een nieuw icoonproject.