ISPEX meetdag was een succes

Het was eindelijk een mooie zomerse dag, ideaal voor ISPEX metingen.  Maar ook ideaal voor bezoek aan het strand,  het zwembad en vele andere leuke dingen die je tijdens je vakantie of een zonnige vrije dag kunt doen. Zonnekracht 7,4 gaf een app aan dus moest je uitkijken dat je niet verbrandt en ook niet te lang in de zon vertoeven.

De uitleg van de werking van ISPEX

Landelijk zou een ideale meetdag minstens 10.000 metingen hebben opgeleverd. Door de vakantieperiode werd dat de helft. Maar dat was toch voldoende voor de sterrenkundigen van de Universiteit van Leiden om het een geslaagd wetenschappelijk experiment te vinden.

Wat AiREAS in Eindhoven betreft was het allemaal maar afwachten. We hadden ons tijdens de maandenlange voorbereidingen geconcentreerd op groepjes waarmee wij burgerparticipatie in het AiREAS programma jarenlang zouden kunnen uitbouwen. Zo waren wij wijkgericht bezig met de VE2RS coöperaties, de wijkbewoners en scholen. De groepjes van 10 personen zouden samen de metingen verrichten om zo tot een speciale extra dimensie te komen rond resultaatverwerking. Ook zouden er allemaal metingen verricht worden met het ILM, ons eigen kersverse hoogwaardige meetsysteem.

Van dat alles kwam natuurlijk niets terecht want iedereen was op vakantie, onbereikbaar of met andere dingen bezig. Ook ons eigen ILM, waarmee we kruismetingen zouden doen, kon uiteindelijk pas medio juli worden geinstalleerd. Wat te doen om toch de hype mee te beleven en wat van ons eigen doel te verwezenlijken, namelijk “burgerparticipatie”?

Spontane actie
We besloten om rond de rondweg te gaan meten en te kijken of we via twitter extra vrijwilligers konden charteren, met iPhone natuurlijk. Om 16.00 spraken wij af en het AiREAS embleem werd goed zichtbaar gemaakt om als wegwijzer te dienen. Uiteindelijk konden er vier mensen zich bij mij aansluiten waarvan er maar een een werkende iphone app had. Ondertussen zagen wij dat in andere wijken ook gemeten werd maar hadden er geen idee van of dat ook door onze acties kwam.

Het werd een gezellige middag vol support via twitter en binding met andere onzichtbare meetmensen rondom ons heen. Ook de kaart van ISPEX vulde zich met metingen waardoor een wij gevoel ontstond met alle metende mensen in het land. Na een meting werd meteen ingezoemd op de kaart om te kijken of we er wel bij stonden en met welke resultaten. Via social media hielden we contact onderling.

Later op de avond kreeg ik berichten van andere groepen en individuen die het lastig hadden gevonden om allerlei mensen bij elkaar te krijgen. “Toezeggen is een maar ook daadwerkelijk komen is een tweede” werd geconstateerd.

In Sint Oedenrode heeft het grootste groepje mensen meegedaan, inclusief raadsleden en twee wethouders. Een mooie prestatie van onze lokale partner. Daar waar de meeste kritische geluiden vandaan komen, zoals in de omgeving van het vliegveld, was niemand te bereiken geweest.

In de regio Eindhoven en omgeving hebben enkele 100den metingen plaatsgevonden. AiREAS had aan haar doelgroepen 240 stuks uitgedeeld waarvan de meesten niet gebruikt zijn in deze ronde. Alle metingen die gedaan zijn kunnen een individueel onderdeel zijn van groepjes of mensen die het opzetstukje van het Longfonds of  anderen hadden gekregen. Wie zal het zeggen? Maakt het wat uit? Belangrijk is dat ook Eindhoven vol stipjes op de landkaart stond en daarmee deel heeft uitgemaakt van dit experiment.

Voor Leiden is het geslaagd, voor ons natuurlijk niet. Wij zijn nog geen stapje verder in onze “gezondste stad” doelstelling behalve dat we er weer een meting bij hebben, zonder resultaten over de kwaliteit van de lucht overigens. Misschien heeft de sterrenkunde in Leiden er nu een meyhode bij om te speuren naar “intelligent” leven in het heelal? Wij op Aarde tonen aan dat water in de atmosfeer duidt op mogelijk leven maar hoge fijnstof concentraties kan duiden op zelfbewuste wezens met een hoge vervuiling. Pas na enkele maanden kan Leiden inzicht geven in de daadwerkelijke resultaten en of er ook conclusies aan te ontlenen zijn.

Het ILM wordt over een week in gebruik genomen en dan kunnen we weer een keer met de lokale media aan de slag. “Bewustwording is belangrijk” zegt de een, “Niets van waar, gewoon het goede voorbeeld”, zegt de ander.

Dat laatste zien we vooral gebeuren. De overheid is uit haar ivoren toren gehaald en wordt geconfronteerd met burgerinitiatieven en de eis om mede-verantwoordelijkheid te nemen. Luchtverontreiniging is een probleem dat de gemoederen overal bezig houdt maar door de overheden grotendeels is ontkend of gebagetaliseerd uit economisch groei belang. Nu de groei eruit is en de gevolgen economie zich laat voelen zijn ook de overheden beter aanspreekbaar.

Maar het probleem is niet alleen de overheid. Burgerparticipatie toont ook dat men gemakshalve de rug keert naar wat men niet kan zien. 6 maanden minder leven is voor veel mensen te abstract. Men kan ook van de trap afvallen of een auto ongeluk krijgen. 6 maanden minder leven? Hoe meet je zo iets? Veel dramatischer zijn de 20 jaar long of hart verzorging, de 50% stijging van astmatische kinderen, de vele allergieën, de stedelijke opwarming, de psychische problemen, die allemaal in verband gebracht worden met luchtverontreiniging.

ISPEX was even een succes om in een vakantie periode aandacht te vestigen op een modern maar dramatisch fenomeen. In september herhaalt zich de meetdag. Misschien trekt het weer aandacht, wie weet. Ondertussen gaat AiREAS dagelijks verder om luchtkwaliteit als maatstaf te gebruiken voor het creëren en behouden van een gezonde stad.